درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/20

 موضوع: نظر سوم/ لواحق قسم/ هبه یا اسقاط حق قسمت

 بحث در مساله هبه یا اسقاط قسمت بود.
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/17

 موضوع: نظر سوم/ لواحق قسم/ هبه یا اسقاط حق قسمت

 گفتیم در بحث قسمت در دو مقام بحث می کنیم، یکی خود قسم که تمام شد.

 اما لواحق قسم:
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/16

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/ خلاصه

 خلاصه آنچه در بحث قسمت بیان شد:
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/15

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/استحباب تسویه در غیر زمان

 در جلسه قبل عبارتی از شرایع جا ماند که الان آن را ذکر می کنیم.

 دلیل استحباب اینکه مرد صبح را نزد زنی باشد که شب نزد او بوده است:

 روایت إِبْرَاهِیمَ الْکَرْخِی «قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ رَجُلٍ‏ لَهُ‏ أَرْبَعُ‏ نِسْوَةٍ فَهُوَ یبِیتُ‏ عِنْدَ ثَلَاثٍ مِنْهُنَّ فِی لَیالِیهِنَّ فَیمَسُّهُنَ‏ فَإِذَا بَاتَ عِنْدَ الرَّابِعَة فِی لَیلَتِهَا لَمْ یمَسَّهَا فَهَلْ عَلَیهِ فِی هَذَا إِثْمٌ قَالَ إِنَّمَا عَلَیهِ أَنْ یبِیتَ عِنْدَهَا فِی لَیلَتِهَا وَ یظَلَّ عِنْدَهَا فِی‏ صَبِیحَتِهَا وَ لَیسَ عَلَیهِ أَنْ یجَامِعَهَا إِذَا لَمْ یرِدْ ذَلِک‏» [1]

 این حدیث را قبلا داشتیم و معنا کردیم که مستحب است صبح را نزد زنی باشد که شب نزد او بوده است.

 بعد شرایع فرمود که مرد می تواند مانع خروج زن برای عیادت پدر و مادرش شود یا مرد می تواند مانع خروج زن برای غیر واجب شود که دلیل آن، این است:

 1- چون مرد حق استمتاع از زن را دارد و این حق هم مقید به زمان و مکان نیست، پس ممکن است وقتی که زن در خانه نیست مرد بخواهد استمتاع کند.

 2- روایت عبدالله بن سنان که جلسه قبل بیان شد.

 اقول: ممکن است در شرح کلام شرایع این حرف را بگوییم که جواز منع مرد از عیادت یا تشییع جنازه پدرش، که به دو دلیل بود، این گونه بیان شود که اگر ممانعت از بیرون رفتن زن، موجب جدا شدن شود، در اینجا آن دو دلیل برای منع از بیرون رفتن زن جاری نمی شود. چون اگر موجب طلاق شود دیگر استمتاع برای همیشه از بین می رود. و روایت ابن سنان، نیز با روایات مذمت کردن طلاق، جلویش گرفته می شود.



اصول

 موضوع: حجیت ظن/حجیت ظواهر/کلام صاحب قوانین/کلام صاحب منتقی الاصول

 بحث در کلام صاحب منتقی بود ایشان فرمودند در باب اقرار ظاهر کلام هم برای مقصود بالافهام حجت است و هم برای غیر مقصود بالافهام لذا اگر غیر مقصود بالافهام هم شهادت دهد قبول می شود پس تفصیل در غیر باب اقرار صحیح است اما در باب اقرار صحیح نیست.

 خلاصه کلام ایشان این است که می فرمایند در باب اقرار متکلم نوعا در مقام این است که کلامش برای غیر مقصود مخفی بماند و دیگران نفهمند و نوعا در مقام این می باشد که اعترافش به شخص دیگری نرسد و این کاشف از این است مقر مقصود خودش را با همین کلماتی که بیان کرده است می فهماند و غیر این جملات، کلمات دیگری در تفهیم مقصودش دخیل نیست لذا مقید است که دیگری از این کلام اطلاع پیدا نکند حال غیر مقصود بالافهام اگر احیانا این کلام را شنید می تواند مراد جدی متکلم را از ظاهر کلام بدست آورد چون غیر الفاظی که بر زبان جاری کرده لفظ دیگری در مراد جدی متکلم دخالت نداشته است.

 و فیه:

 قبلا گفتیم که مقصود بالافهام خصوص مخاطب نیست بلکه هم مشافهین مقصود بالافهام هستند و هم کسانی که مطلبی را از کتابی می خوانند و این تفصیل در صورتی است که مقصود بالافهام در خصوص مخاطب باشد اما اگر مقصود بالافهام اعم از مخاطبین و کتب مولفین باشد این تفصیل صحیح نیست زیرا مولف وقتی کتابی را می نویسد ظاهرش برای ما حجت است و نمی توان گفت قرینه ای بوده است که به ما نرسیده است.

 اما کلام مرحوم ایروانی در نهایة النهایة

 ایشان نسبت به کلام محقق قمی قائل به تفصیل هستند

 می فرمایند کلامی که به غیر مقصود بالافهام واصل شده است اگر عین کلامی است که به مقصود بالافهام رسیده است در اینجا تفصیل مرحوم قمی صحیح نیست بلکه ظاهر این کلام برای مقصودین و غیر مقصودین حجت است اما اگر کلامی که به غیر مقصود بالافهام رسیده است عین کلامی نباشد که به مقصود بالافهام رسیده است تفصیل مرحوم قمی صحیح است زیرا وقتی عین کلام متکلم به غیر مقصود بالافهام نرسیده است احتمال وجود قرینه ای را می دهد که به وی نرسیده است.

 ایشان کلام مرحوم آخوند را نیز حمل کرده بر موردی که عین کلام به غیر مقصود بالافهام نیز رسیده است لذا مرحوم آخوند ظاهر را برای هر دو گروه حجت می داند.

 نصه: « و هذا -صورة الاولی- هو ظاهر عنوان‏ المصنف‏ «قده»، حیث جعل الکلام فی حجیة الظهور». [1]

 و کلام مرحوم شیخ را حمل کرده است به موردی که عین کلام مخاطب به غیر مقصود بالافهام نرسیده باشد لذا می فرمایند کلام برای غیر مقصود بالافهام حجت نیست.

 نصه: «... و قد جعل‏ عنوان‏ البحث‏ شیخنا المرتضى «قده» فی رسائله ذلک‏» [2]

 اقول:

 می توان گفت که برگشت کلام منتقی به کلام نهایة می باشد.

 اینکه منتقی فرمودند در باب اقرار کلام مطلقا حجت است علتش این بود که همان کلامی که به مقصود بالافهام رسیده است همان کلام به غیر مقصود بالافهام نیز رسیده است و این همان کلام مرحوم ایروانی می باشد کما اینکه در غیر باب اقرار علت اینکه صاحب منتقی می فرمایند فقط برای مقصودین بالافهام حجت است علتش این بود که عین کلام به غیر مقصود بالافهام نرسیده است لذا احتمال وجود قرینه ای را می دهد که به وی نرسیده باشد.

 مختار ما تفصیل محقق ایروانی می باشد.

 مختار ما در اینجا با آنچه قبلا انتخاب کردیم که ظاهر در صورت عدم ظن به خلاف حجت است، مخالفتی ندارد.

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/13

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/ استحباب تسویه بین زوجات در غیر زمان
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/10

موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 شرایع می فرماید: «و یستحب أن یقرع بینهن إذا أراد استصحاب بعضهن».
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/9

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 بحث در این بود که اگر مردی چند زن را با هم عقد کند نسبت به قسمت سه قول بود:
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/8

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 فرع:

 قبلا گفتیم اگر مردی زن داشت و دوباره زنی گرفت، اگر باکره بود هفت شب نزد او می ماند و اگر باکره نبود سه روز نزد او می ماند.
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/6

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 کلام شرایع و قواعد را در جلسه قبل اشاره کردیم.
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/3

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 گفتیم که زمان قسمت زن کتابیه مثل امه است و سهم قسمت او نصف مسلمان است.
 

درس خارج فقه و اصول حضرت استاد آیت الله رضازاده (دامت برکاته)تاریخ92/07/2

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 گفتیم که در ماندن نزد زن سه قول است که اقوی قول اول بود که شب را بدون زیادی نزد او بماند.
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/07/1

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 اما زمان قسمت:

 بحث به اینجا رسید که مرد باید زمان را بین زنها تقسیم کند، حال این مرد چه زمانی باید نزد زن باشد،
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/31

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 در عبارت شرایع که در جلسه قبل نقل شد دو مطلب بیان شده است.
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/30

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 بحث در این بود که شرایع فرمود که اگر کسی در یک زمان با چند زن ازدواج کرد، بعد می خواهد قسمت را شروع کند، باید قرعه بزند
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/25

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 بحث در ادله عدم جواز ماندن بیشتر از یک شب نزد یکی از زنها بود که سه دلیل را ذکر کردیم.
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/24

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 یکی دیگر از موضوعاتی که در این مبحث باید بحث شود، زمان قسمت است.
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/23

موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 ثمره بین اینکه قائل شویم که قسمت از ابتدا واجب است یا از شروع به نسبت به یک زن، این است:
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/20

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 کلام در روایات قول دوم که وجوب قسمت با شروع می باشد بود.
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/19

 موضوع: نظر سوم/ وجوب قسمت/زمان شروع قسمت

 آیا قسمت از زمان عقد شروع می شود یعنی از زمان عقد اگر دو زن داشت، از همان موقع قسمت ثابت می شود و یک شب باید نزد یکی و شب دیگر نزدی دیگری باشد و یا با شروع، قسمت واجب می شود یعنی بعد از عقد اگر یک شب نزد یکی از زنها رفت از همان وقت قسمت شبها بین بقیه هم شروع می شود؟
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/18

موضوع: نظر سوم/قسم

 اما مقام دوم

 کیفیت رعایت حق زن در بحث قسمت
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/17

 موضوع: نظر سوم/قسم

 بحث در ادله اثبات حقوق زن و مرد بر یکدیگر بود در جلسه قبل گفتیم اولین دلیل آیه قرآن می باشد.
 

درس خارج فقه و اصول استاد رضازاده تاریخ92/06/16

  «النظر الثالث

 النظر الثالث فی القسم و النشوز و الشقاق‌